Czy przedszkolaki muszą pracować z podręcznikami? Czy to jest niezbędne? Czy to jest korzystne dla dziecka czy nie? Prawdopodobnie ilu Rodziców, tyle opinii. Co na to wszystko przepisy?

Kluczowym dokumentem regulującym funkcjonowanie dzieci i nauczycieli w przedszkolu jest podstawa programowa. Realizowanie jej jest warunkiem koniecznym działania przedszkola czy innej formy wychowania przedszkolnego. Aby warunek ten został spełniony, nauczyciel zobowiązany jest układać aktywności dzieciom w oparciu o program wychowania przedszkolnego zatwierdzony przez MEN.

Na rynku mamy do czynienia z wieloma programami przedstawionymi w przez różne wydawnictwa. Najczęściej wydawnictwa proponują również gotowe pomoce dydaktyczne umożliwiające realizację danego programu. Wśród nich możemy znaleźć między innymi:

• Podręczniki,
• Zeszyty ćwiczeń,
• Karty pracy,
• Albumy, atlasy,
• Mapy,
• Teczki – indywidualne dla każdego dziecka,
• Pomoce plastyczne w formie wydzieranek, wyklejanek, puzzli, memory itd.,
• Maskotki,
• Arkusze obserwacji dziecka,
• I wiele innych.

Wszystko to najczęściej w kolorowych, przyciągających wzrok kolorach, urozmaicone i na pozór bardzo atrakcyjne. Czy wszystkie te pomoce dydaktyczne w przedszkolu są niezbędne i czy każde dziecko musi z nich korzystać? Nie. Wszystkie propozycje do realizacji programu wychowania są opcjonalne.

Zgodnie z nową podstawą programową, dzieci uczą się pisania, czytania w szkole. W przedszkolu, „jedynie” nabywają kompetencje niezbędne do osiągnięcia wspomnianych umiejętności w późniejszym etapie edukacji. Oczywiście nie oznacza to zakazu wprowadzania liter itp. Podstawowym warunkiem jest jednak przede wszystkim realizowanie podstawy programowej. W przypadku dzieci zdolnych, gdy podstawa programowa została zrealizowana, a czas pozwala na wprowadzanie dodatkowych zajęć, istnieje możliwość uczenia wspomnianych umiejętności.

Czy oznacza to jednak, że praca z książką czy kartą pracy jest niepotrzebna? Na pewno nie. Podręczniki czy karty pracy nie służą jedynie do kaligrafowania, czy „klepania” szlaczków, cyferek lub poznawania czytanek. Dziecko ma możliwość uzupełniania obrazków, kolorowania, przyklejania, wyszukiwania różnic na obrazkach. Praca z papierowymi pomocami dydaktycznymi pomaga dziecku również poznać i przyzwyczaić się do formy pracy, jaka czeka go w szkole. Pozwala nauczyć się systematyczności, techniki i estetyki uzupełniania kart pracy.

Warto zwrócić uwagę, że bardzo wiele zależy od nauczyciela. Jego sposobu doboru pomocy, jego kreatywności, pomysłowości, chęci i zaangażowania w pracę z dziećmi. Łatwo popaść w rutynę pracy z gotowymi materiałami. Z punktu widzenia dziecka, ale i Rodzica niekorzystne jest zapętlanie się na konieczności uzupełniania kolejnych kartek w zeszycie ćwiczeń i ślepego wykonywania każdego zadania w podręczniku. Równie dobrze można funkcjonować bez takich pomocy. Nauczyciel może zupełnie samodzielnie dobierać pomoce dydaktyczne, tworzyć karty pracy, a nawet stworzyć własny program wychowania, który zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa zatwierdza dyrektor przedszkola, a opiniuje rada pedagogiczna oraz ewentualnie rada rodziców. Podobny proces zatwierdzania przechodzi program innego autora(autorów) niezależnie od tego czy nauczyciel wprowadził do niego swoje zmiany czy nie.

Podsumowując temat pomocy dydaktycznych, nie ma idealnego wzoru na prowadzenie zajęć w przedszkolu. Nie oczekujmy, że nasze dzieci będą korzystać z wszystkich możliwych gadżetów udostępnionych przez dane wydawnictwo. Nie oczekujmy również, że nauczyciel nie będzie w ogóle podpierał się gotowymi pozycjami. We wszystkim można znaleźć złoty środek, a z każdej opcji wyciągnąć to, co najwartościowsze.